When you think it's wrong but.....

you follow the GPS directions anyway. That was my experience today when I was trying to find the shop to finally have my beautiful wife's picture framed so I can hang it next to mine.

Following the directions, I ended up in the middle of nowhere and then the battery in my phone went dead. I had no idea how to get back home because I had made so many right and left turns during my travel. I did a lot of guessing and at last reached the main road I knew led in the direction of home. GPS said the shop was only 7 minutes away but it took me an hour to find my way home. Needless to say, the picture still is not framed.

I tried playing a game of chess with Joan today but she wasn't able to remember which way some of the pieces moved. At times in the past, she played rather well but those days are over. I also gave her a little subtraction worksheet to do. She could do single-digit problems(7- 4) but double digits she could not(72- 31).

Part of her problem with walking is just standing up straight. Usually, she is bent over at a 45-degree angle. Bartosz gave me an exercise for her to maybe help her stand better. The other problem is lifting her foot completely off the ground. Now, she can only lift the heel of her foot.

It was another gray day, cold and snowing. The forecast for the next five days is the same. In contrast, the weather where we want to go was much better as you can see in the picture above.

w każdym razie i tak trzymasz się GPS. Takie było moje dzisiejsze doświadczenie, kiedy próbowałem znaleźć sklep, aby w końcu mieć obraz mojej pięknej żony oprawiony, by  móc powiesić go obok mojego. 

Podążanie zgodnie ze wskazówkami, zaprowadziło mnie do nikąd, a następnie padła bateria w moim telefonie. Nie miałem pojęcia, jak wrócić do domu, ponieważ podczas mojej podróży wykonałem tak wiele skrętów w prawo i w lewo.  Zgadywałem gdzie jechać i w końcu dotarłem do głównej drogi, o której wiedziałem, że prowadzi w kierunku domu. GPS wskazywał, że sklep jest tylko 7 minut drogi od domu, ale zajęło mi godzinę, by znaleźć drogę powrotną. Nie trzeba dodawać, że obraz nadal nie jest oprawiony. 

Dzisiaj próbowałem zagrać z Joan w szachy, ale nie była w stanie zapamiętać, w którą stronę poruszały się niektóre z figur. W przeszłości zdarzało się, że grała dość dobrze, ale te dni już minęły. Dałem jej też do zrobienia arkusz z zadaniami na odejmowanie. Potrafiła rozwiązywać zadania z pojedynczymi cyframi (7- 4), ale z podwójnymi już nie (72- 31). 

Hednym z jej problemów z chodzeniem jest po prostu stanie prosto. Zazwyczaj jest pochylona pod kątem 45 stopni. Bartosz dał mi ćwiczenie, które może pomóc jej lepiej stać. Innym problemem jest podnoszenie stopy z ziemi. Teraz może podnieść tylko piętę. 

To był kolejny szary dzień, zimny i śnieżny. Prognoza na następne pięć dni jest taka sama. Natomiast tam, gdzie chcemy jechać, pogoda była o wiele lepsza, co widać na zdjęciu powyżej.

de todos modos sigues las indicaciones del GPS. Esa fue mi experiencia hoy cuando intentaba encontrar la tienda para finalmente enmarcar la foto de mi hermosa esposa para poder colgarla junto a la mía.

Siguiendo las indicaciones, terminé en medio de la nada y luego la batería de mi teléfono se agotó. No tenía ni idea de cómo volver a casa porque había dado muchas vueltas a la derecha y a la izquierda durante mi viaje. Hice muchas conjeturas y por fin llegué a la carretera principal que sabía que llevaba en dirección a casa. El GPS decía que la tienda estaba a sólo 7 minutos, pero tardé una hora en encontrar el camino a casa. Ni que decir tiene que el cuadro sigue sin estar enmarcado.

Hoy he intentado jugar una partida de ajedrez con Joan, pero no ha sido capaz de recordar hacia dónde se movían algunas piezas. A veces, en el pasado, jugaba bastante bien, pero esos días ya han pasado. También le he dado una pequeña hoja de ejercicios de sustracción para que la haga. Podía hacer problemas de un solo dígito (7- 4) pero de dos dígitos no podía (72- 31).

Parte de su problema al caminar es el hecho de mantenerse erguida. Normalmente, se dobla en un ángulo de 45 grados. Bartosz me dio un ejercicio para ayudarla a pararse mejor. El otro problema es levantar el pie completamente del suelo. Ahora solo puede levantar el talón del pie.

Ha sido otro día gris, frío y con nieve. La previsión para los próximos cinco días es la misma. En cambio, el tiempo donde queremos ir era mucho mejor, como se puede ver en la foto de arriba.

Angry

Mistake, mismanagement, and the lot. that is all I can say about Rehasport Facility where we have our neurologist.

I made an appointment 2 weeks ago with Dr, Pawlak. The SMS said it was for 9:20. Friday I received an SMS to confirm the appointment, only at their facility in Gdansk on the northern border of Poland. That is about a 4-5 hour drive. Even though I thought I was replying NO to that message, I called and explained I live in Poznan and wanted an appointment here. The girl said OK and hung up. 

This morning, we went for the appointment, only to find out there are two Dr. Pawlaks with different first names and they gave me an appointment with the wrong one so there was no appointment. Our neurologist called at 11:30 and said to come to him at 15:00(3  PM), which we did. Of course, taking advantage of Covid, the price of the visit has gone up.

After viewing Joan's various tests and MRI, he didn't have good news. He only confirmed what I have known, that Joan's cognitive skills have gotten worse since our last visit. He tested her for an hour and a half before he gave us the news. I asked about Spain and he said it would be good for her but first, the creatine in her blood numbers had to improve. She does not have enough. He said to consult our General Practitioner this week. He also said it would be good to have another neuropsychologist assessment done like we did 2 1/2 years ago in Gdansk, to compare the decline rate.

Błąd, złe zarządzanie, i dużo więcej. To wszystko , co mogę powiedzieć o Rehasport Facility , gdzie mamy naszego neurologa. 

Umówiłem się na wizytę 2 tygodnie temu z dr Pawlakiem. W SMS-ie było napisane, że na 9:20. W piątek otrzymałem SMS, aby potwierdzić wizytę, tylko że  w ich placówce w Gdańsku na północnej granicy Polski. To jest około 4-5 godzin jazdy samochodem. Mimo, że myślałem, że odpowiadam NIE na tę wiadomość, zadzwoniłem i wyjaśniłem, że mieszkam w Poznaniu i chcę się umówić tutaj. Dziewczyna powiedziała OK i rozłączyła się. 

Dziś rano poszliśmy na wizytę, ale okazało się, że jest dwóch dr Pawlaków z różnymi imionami i dali mi wizytę z tym niewłaściwym, więc nie było żadnej wizyty. Nasz neurolog zadzwonił o 11:30 i powiedział, żebyśmy przyszli do niego o 15:00(3 PM). I tak też zrobiliśmy. Oczywiście wykorzystując  Covida, cena wizyty poszła w górę. 

Po obejrzeniu różnych badań i rezonansu Joan, nie miał dobrych wiadomości. Potwierdził tylko to, co już wiedziałam, że zdolności poznawcze Joan pogorszyły się od naszej ostatniej wizyty. Testował ją przez półtorej godziny, zanim przekazał nam wieści. Zapytałem o Hiszpanię, a on powiedział, że to byłoby dla niej dobre, ale najpierw musi się poprawić poziom kreatyniny w jej krwi. Nie ma jej wystarczająco dużo. Powiedział, żebyśmy skonsultowali się z naszym lekarzem rodzinnym w tym tygodniu. Powiedział też, że dobrze byłoby zlecić kolejne badania neuropsychologiczne, tak jak to miało miejsce 2 i pół roku temu w Gdańsku, aby porównać tempo spadku.

Error, mala gestión, y el lote. thatMistake, mala gestión, y el lote. eso es todo lo que puedo decir sobre Rehasport Facility donde tenemos nuestro neurólogo.

Pedí una cita hace 2 semanas con el Dr. Pawlak. El SMS decía que era para las 9:20. El viernes recibí un SMS para confirmar la cita, sólo que en sus instalaciones de Gdansk, en la frontera norte de Polonia. Son unas 4-5 horas de viaje. Aunque pensé que respondía NO a ese mensaje, llamé y expliqué que vivía en Poznan y que quería una cita aquí. La chica dijo que sí y colgó. 

Esta mañana, fuimos a la cita, sólo para descubrir que hay dos Dr. Pawlaks con diferentes nombres de pila y me dieron una cita con el equivocado, así que no hubo cita. Nuestro neurólogo llamó a las 11:30 y dijo que fuéramos a verlo a las 15:00 (3 PM), lo cual hicimos. Por supuesto, aprovechando el Covid, el precio de la visita ha subido.

Después de ver las distintas pruebas y la resonancia de Joan, no tuvo buenas noticias. Sólo confirmó lo que ya sabía, que las habilidades cognitivas de Joan han empeorado desde nuestra última visita. La examinó durante una hora y media antes de darnos la noticia. Le pregunté por España y me dijo que sería bueno para ella, pero que primero tenía que mejorar la creatina en su sangre. No tiene suficiente. Dijo que consultáramos a nuestro médico de cabecera esta semana. También dijo que sería bueno que le hicieran otra evaluación neuropsicológica como la que hicimos hace dos años y medio en Gdansk, para comparar el índice de deterioro.

Decorations

Decorating this flat for Christmas will not be easy. There is simply not enough space to put everything up. Even the Christmas tree will be in question until I have it in the house. What a predicament!

Dekorowanie tego mieszkania na święta nie będzie łatwe. Po prostu nie ma wystarczająco dużo miejsca, aby wszystko postawić. Nawet choinka będzie pod znakiem zapytania, dopóki nie będę miała jej w domu. Co za kłopot!

Decorar este piso para la Navidad no será fácil. Sencillamente, no hay espacio suficiente para colocarlo todo. Incluso el árbol de Navidad estará en duda hasta que lo tenga en casa. ¡Menudo aprieto!

Habits.

They are sometimes hard to break, habits. However, sometimes they change on their own and you don't know why, for example: sleep. A month ago, all of a sudden I was sleeping through the night for 8-10 hours. Nothing had changed in my daily routines. This week I have returned to my old ways of sleeping 2-3 hours, waking up, and then sleeping again for 3-4 hours. 

Yesterday I learned what a "spiraling" economy is. It is fueled by a lack of workers. For example; a worker asks for more money from his employer, The employer knows if he does not pay more he will have a difficult time replacing the employee so he pays more. To offset the loss of money, the employer raises the cost of his product to the consumer. The consumer needs the product so he pays more and has less money to pay for other things,  Then, the consumer tells his boss he needs more money and the same thing happens all over again. Non-governmental economists say that this is starting to happen in Poland now. There is a shortage of workers in Poland and prices on everything continue to rise. I don't know what the end result will be.

The Ministry of Health informed on Friday about 26,735 newly confirmed COVID infection cases and 421 COVID-related deaths. Furthermore, the number of active infection cases has jumped up to nearly 423,000, which is the highest number in the last 12 months.

On the bright side, Poland will cut taxes on petrol, gas, and electricity and provide cash payments to households in a program worth up to 10 billion zlotys ($2.40 billion) designed to help Poles deal with high inflation, the prime minister said on Thursday.

Czasami są to trudne nawyki do przełamania . Czasem jednak zmieniają się same i nie wiadomo dlaczego, na przykład: sen. Miesiąc temu nagle zacząłem przesypiać noce po 8-10 godzin. Rytynowo nic się nie zmieniło w moim codziennym życiu. W tym tygodniu wróciłem do dawnego trybu: spałem 2-3 godziny, budziłem się i znowu spałem 3-4 godziny. Wczoraj dowiedziałem się, czym jest "spiralna" gospodarka. Jest ona napędzana przez brak pracowników. Pracodawca wie, że jeśli nie zapłaci więcej, będzie miał trudności z zastąpieniem pracownika, więc płaci więcej. Aby zrównoważyć stratę pieniędzy, pracodawca podnosi koszt swojego produktu dla konsumenta. Konsument potrzebuje tego produktu, więc płaci więcej i ma mniej pieniędzy na inne rzeczy. Następnie konsument mówi swojemu szefowi, że potrzebuje więcej pieniędzy i to samo dzieje się od nowa. Ekonomiści pozarządowi twierdzą, że to właśnie zaczyna się dziać w Polsce. W Polsce brakuje pracowników, a ceny na wszystko rosną. Nie wiem, jaki będzie efekt końcowy. Ministerstwo Zdrowia poinformowało w piątek o 26 735 nowo potwierdzonych przypadkach zakażenia wirusem COVID oraz 421 zgonach z powodu COVID. Ponadto liczba aktywnych przypadków zakażeń wzrosła do prawie 423 tys. i jest najwyższa w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Z drugiej strony, Polska obniży podatki na benzynę, gaz i elektryczność oraz wypłaci gotówkę gospodarstwom domowym w ramach programu o wartości do 10 mld zł (2,40 mld USD), który ma pomóc Polakom uporać się z wysoką inflacją, jak powiedział premier w czwartek.

A veces son hábitos difíciles de romper. Pero a veces cambian por sí solos y no sabes por qué, por ejemplo: el sueño. Hace un mes empecé a dormir de repente entre 8 y 10 horas por noche. Rutinariamente, nada ha cambiado en mi vida diaria. Esta semana he vuelto a mi antigua rutina: dormir 2-3 horas, despertarme y volver a dormir 3-4 horas. 

Ayer aprendí lo que es una economía "en espiral". Está impulsado por la escasez de trabajadores. El empresario sabe que si no paga más, tendrá dificultades para sustituir al trabajador, así que paga más. Para compensar la pérdida de dinero, el empresario aumenta el coste de su producto para el consumidor. El consumidor necesita el producto, por lo que paga más y tiene menos dinero para otras cosas. El consumidor le dice entonces a su jefe que necesita más dinero y vuelve a ocurrir lo mismo. Los economistas no gubernamentales afirman que esto es lo que está empezando a ocurrir en Polonia. En Polonia hay escasez de trabajadores y los precios de todo suben. No sé cuál será el resultado final. 

El Ministerio de Sanidad informó el viernes de que había 26.735 nuevos casos confirmados de infección por COVID y 421 muertes por esta causa. Además, el número de casos de infección activa ha aumentado hasta casi 423.000, el más alto de los últimos 12 meses. 

Por otra parte, Polonia reducirá los impuestos sobre la gasolina, el gas y la electricidad y pagará en efectivo a los hogares en el marco de un plan de hasta 10.000 millones de zlotys (2.400 millones de dólares) para ayudar a los polacos a hacer frente a la elevada inflación, según declaró el jueves el Primer Ministro.

A nice conversation.

Last night I had an excellent surprise in my emails received. My great-nephew, Walter IV, wrote to me. I have only been able to watch him grow through pictures on FB but we have not communicated before. He has developed into a very nice young man.  He has his own business making videos of weddings and other events. I watched one that was sent to me and it is the best wedding video I have seen. I say that not because he is my nephew but because of the way the video is put together.

Bartosz was here to work with Joan and I made a video of it to send to Karen, Joan's daughter, so she could better understand her mother's condition. They talk each Sunday via Skype but it doesn't really show how Joan struggles with walking and her balance. Karen asked me to keep her informed and I thought a video would be a good idea.

Mariusz, the owner of our flat, came today to fix a minor electrical problem with lights underneath the kitchen cabinets. What a difference between this owner and the previous one. When there is a problem now, I have an almost immediate response and he arrives to fix the problem.

I offered him coffee but he preferred tea, which I, of course, have. He sat and we talked for over an hour on different topics from governments, economies, and life in general. It was a good conversation and I see we have some ideas in common. Joan participated somewhat also.

Wczoraj wieczorem miałem wspaniałą niespodziankę w folderze e- maile przychodzące. Napisał do mnie mój prawnuk, Walter IV. Do tej pory mogłem obserwować jego rozwój tylko poprzez zdjęcia na FB, lecz wcześniej się nie kontaktowaliśmy. Wyrósł na  bardzo miłego młodego człowieka.  Ma swój własny biznes : kręci filmy na  weselach i podczas innych wydarzeń. Oglądałam jeden, który został mi wysłany i jest to najlepszy film ze ślubu jaki widziałem. Mówię to nie dlatego, że jest moim bratankiem, ale ze względu na sposób w jaki ten film jest zmontowany. 

Bartosz był u nas, aby pracować z Joan, a ja nagrałem film, zeby wysłać go do Karen, córki Joan, aby mogła lepiej zrozumieć kondycję swojej matki. Rozmawiają w każdą niedzielę przez Skype'a, ale nie widać na nim, jak Joan zmaga się z chodzeniem i utrzymaniem równowagi. Karen poprosiła mnie, żebym informował ją na bieżąco i pomyślałem, że dobrym pomysłem będzie nagranie wideo. 

Mariusz, właściciel naszego mieszkania, przyszedł dziś naprawić drobny problem elektryczny z lampkami pod szafkami kuchennymi. Jest różnica między tym właścicielem a poprzednim. Kiedy teraz jest problem,  prawie natychmiast reaguje i przyjeżdża, aby go rozwiązać. 

Zaproponowałem mu kawę, ale on wolał herbatę, którą oczywiście mam. Usiadł i rozmawialiśmy przez ponad godzinę na różne tematy, od rządów, przez gospodarkę, po życie w ogóle. To była dobra rozmowa i widzę, że mamy kilka wspólnych pomysłów. Joan też trochę uczestniczyła.

Anoche tuve una excelente sorpresa en mis correos electrónicos recibidos. Mi sobrino nieto, Walter IV, me escribió. Sólo he podido verlo crecer a través de fotos en FB pero no nos hemos comunicado antes. Se ha convertido en un joven muy agradable.  Tiene su propio negocio haciendo videos de bodas y otros eventos. He visto uno que me enviaron y es el mejor vídeo de boda que he visto. No lo digo porque sea mi sobrino, sino por la forma en que está montado el vídeo.

Bartosz estuvo aquí para trabajar con Joan y yo hice un vídeo para enviárselo a Karen, la hija de Joan, para que pudiera entender mejor el estado de su madre. Hablan todos los domingos a través de Skype, pero no muestra realmente cómo Joan lucha con la marcha y su equilibrio. Karen me pidió que la mantuviera informada y pensé que un vídeo sería una buena idea.

Mariusz, el propietario de nuestro piso, ha venido hoy a arreglar un pequeño problema eléctrico con las luces de debajo de los armarios de la cocina. Qué diferencia entre este propietario y el anterior. Cuando hay un problema ahora, tengo una respuesta casi inmediata y él llega para arreglar el problema.

Le ofrecí café pero prefirió té, que por supuesto tengo. Se sentó y hablamos durante más de una hora sobre diferentes temas, desde gobiernos, economías y la vida en general. Fue una buena conversación y veo que tenemos algunas ideas en común. Joan también participó un poco.

1 month away.

With Christmas only a month away, I don't know if we will be able to put our tree up this year for lack of space. It would seem unnatural to not have a tree at Christmas. Even when I was in the Navy, living in Spain, we put a tree up and used laundry detergent to give it the effect of having snow on it. My friend from St. Louis came up with the idea. It seemed a little strange to me but the finished product changed my mind. 

At the radio station where I worked as a disc jockey for Armed Forces Radio, the control room where I sat had a large picture window. Through the window, you could see the interview room which was usually empty and that is where we put the tree to see while we were on the air. In the daytime, it wasn't that impressive but at nights when I hosted a jazz show, it was nice to view with the Christmas lights on. At times, it did make me a little homesick, I was only 18 years old. 

In my youth, snow was synonymous with Christmas and winter. I always looked forward to winter. Ice skating, sledding, snowball fights were a natural part of life during that time. Even later, when I lived in the U.P., having large amounts of snow was thrilling, especially at night with a full moon. I could go anywhere as if the night lights were turned on in the heavens above. All I needed was a pair of cross-country skies and warm clothing, lots of it. Playing volleyball in the snow was better than playing in the summertime. Taking a sauna and then jumping into a snowbank was exhilarating. Of course, not having to be anywhere special also made the snow more welcomed. I have those memories stored now and Christmas reminds me of them.

Do Świąt jeszcze tylko miesiąc, a ja nie wiem, czy w tym roku z braku miejsca będziemy w stanie umieścić naszą choinkę w mieszkaniu. Wydaje się  nienaturalnym, aby nie mieć choinki na Boże Narodzenie. Nawet kiedy byłem w Marynarce Wojennej i przebywałem w Hiszpanii, stawialiśmy drzewko i użyliśmy detergentu do prania, aby nadać efekt śniegu. Mój przyjaciel z St. Louis wpadł na ten pomysł. Wydawało mi się to trochę dziwne, ale widok gotowego produktu spowodował, że zmieniłem moje zdanie. 

W stacji radiowej, w której pracowałem jako discjockey dla Armed Forces Radio, było pomieszczenie z dużą szybą. Przez okno można było zobaczyć pokój, zazwyczaj pusty, w którym odbywały się wywiady i to właśnie tam umieściliśmy choinkę, aby ją widzieć, kiedy byliśmy na antenie. W ciągu dnia nie było to aż tak imponujące, ale w nocy, kiedy prowadziłem program jazzowy, miło było popatrzeć na choinkę z zapalonymi lampkami. Czasami ten widok sprawiał, że trochę tęskniłem za domem, a miałem wtedy tylko 18 lat. 

W mojej młodości śnieg był synonimem Bożego Narodzenia i zimy. Zawsze z niecierpliwością czekałem na zimę. Jazda na łyżwach, sankach, bitwy na śnieżki były w tym czasie naturalną częścią życia. Nawet później, kiedy mieszkałem w U.P., duże ilości śniegu były ekscytujące, szczególnie w nocy przy pełni księżyca. Mogłem iść wszędzie, jakby na niebie zapaliły się światła. Wszystko czego potrzebowałem to para nart biegowych i dużo ciepłych ubrań. Gra w siatkówkę na śniegu była lepsza zimą niż latem. Korzystanie z sauny, a potem wskakiwanie w śnieżny puch było ekscytujące. Oczywiście,  konieczności przebywania w jakimś szczególnym miejscu sprawiał, że śnieg był jeszcze bardziej mile widziany. Mam teraz te wspomnienia, a Święta Bożego Narodzenia przypominają mi o tym.

A un mes de la Navidad, no sé si podremos poner nuestro árbol este año por falta de espacio. Me parecería antinatural no tener un árbol en Navidad. Incluso cuando estaba en la Marina, viviendo en España, poníamos un árbol y usábamos detergente para la ropa para darle el efecto de tener nieve. A mi amigo de San Luis se le ocurrió la idea. Me pareció un poco extraña, pero el producto final me hizo cambiar de opinión. 

En la emisora de radio en la que trabajaba como disc-jockey para la Radio de las Fuerzas Armadas, la sala de control donde me sentaba tenía un gran ventanal. A través de la ventana, se podía ver la sala de entrevistas, que normalmente estaba vacía, y ahí es donde poníamos el árbol para ver mientras estábamos en el aire. Durante el día, no era tan impresionante, pero por las noches, cuando presentaba un programa de jazz, era bonito verlo con las luces de Navidad encendidas. A veces me daba un poco de nostalgia, sólo tenía 18 años. 

En mi juventud, la nieve era sinónimo de Navidad e invierno. Siempre esperaba con ansias el invierno. El patinaje sobre hielo, los trineos y las peleas de bolas de nieve eran una parte natural de la vida durante esa época. Incluso más tarde, cuando vivía en la U.P., tener grandes cantidades de nieve era emocionante, especialmente por la noche con luna llena. Podía ir a cualquier sitio como si las luces nocturnas estuvieran encendidas en el cielo. Todo lo que necesitaba era un par de esquíes de fondo y ropa de abrigo, mucha. Jugar al voleibol en la nieve era mejor que hacerlo en verano. Tomar una sauna y luego saltar a un banco de nieve era estimulante. Por supuesto, no tener que estar en ningún sitio especial también hacía que la nieve fuera más bienvenida. Ahora tengo esos recuerdos guardados y la Navidad me los recuerda.

Medical

It was an expensive day today. 155 PLN($37) for 2 blood tests and 399 PLN($93) for medicines. Actually, I think the 399 was a mistake and I will look into it tomorrow. Joan's anti-seizure had the wrong milligrams and the last time I got it, it was on the list of free medicines for seniors over 75. There was a new girl behind the counter in the Apteka, not speaking English, so it was hard to discuss the problem with her. Tomorrow the regular lady will be there and I hope to get it straightened out with her.

We are back into the gray days of pre-winter and I have Joan taking more vitamin D. The longer we live here, the more it tries to creep into our lives so we have to fight against it. Sunshine is so vital to life. Even a few hours a day makes a difference in the way you. Radek was feeling like that yesterday. I told him if we go to Spain, he is invited to come and stay with us. It would be nice to have some company while being there. I'm not sure if Joan's daughter will be able to visit us there yet.

Dzisiaj był drogi dzień . 155 zł($37) za 2 badania krwi i 399 zł($93) za leki. Właściwie to myślę, że te 399 to pomyłka i jutro się temu przyjrzę. Lekarsteo Joan na padaczkę miało nieprawidłowe miligramy  a ostatnim razem, kiedy go dostałem, był na liście darmowych leków dla seniorów powyżej 75 roku życia. W aptece za ladą stała nowa dziewczyna, nie mówiąca po angielsku, więc trudno było z nią omówić problem. Jutro będzie tam pani ze stałego  personelu i mam nadzieję, że uda mi się to z nią wyjaśnić. 

Wróciliśmy do szarych dni przed nastaniem zimy i z tego powodu Joan i ja zażywamy więcej witaminy D. Im dłużej tu mieszkamy, tym bardziej próbuje się  wkraść w nasze życie, więc musimy z nią walczyć. Promienie słoneczne są tak niezbędne do życia. Nawet kilka godzin dziennie robi różnicę w tym, jak się czujesz. Radek czuł się tak wczoraj. Powiedziałem mu, że jeśli pojedziemy do Hiszpanii, to jest zaproszony, żeby się u nas zatrzymać. Byłoby miło mieć jakieś towarzystwo podczas pobytu . Nie jestem pewien, czy córka Joan będzie mogła nas tam jeszcze odwiedzić.

Hoy ha sido un día caro. 155 PLN (37 dólares) por dos análisis de sangre y 399 PLN (93 dólares) por los medicamentos. En realidad, creo que lo de los 399 fue un error y lo investigaré mañana. El anticonvulsivo de Joan tenía los miligramos equivocados y la última vez que lo compré estaba en la lista de medicamentos gratuitos para mayores de 75 años. Había una chica nueva detrás del mostrador del Apteka, que no hablaba inglés, así que fue difícil discutir el problema con ella. Mañana estará la chica de siempre y espero poder aclararlo con ella.

Hemos vuelto a los días grises del pre-invierno y tengo a Joan tomando más vitamina D. Cuanto más tiempo vivimos aquí, más intenta colarse en nuestras vidas, así que tenemos que luchar contra ello. El sol es tan vital para la vida. Incluso unas pocas horas al día marcan la diferencia en tu forma de ser. Radek se sentía así ayer. Le dije que si vamos a España, está invitado a venir y quedarse con nosotros. Sería bueno tener algo de compañía mientras estamos allí. No sé si la hija de Joan podrá visitarnos allí todavía.

Dentist

 Yesterday, I had to visit the dentist to have one tooth extracted. It's always somewhat comical when the dentist is inserting the needle with novocaine and tells you they know it hurts. She may know it hurts but she certainly doesn't feel the pain.

Back home I really didn't feel like cooking so it was pizza night for Joan. I just had yogurt.

Radek was here feeling a little depressed because of the return of gray skies and rain. I told him that if we go to Spain, he is invited to come and stay with us.

Joan was unusually tired today and is sleeping in the recliner already at 14:20. Bartosz is coming at 15:00 and she will not be happy when I wake her before then.

Wczoraj musiałem odwiedzić dentystę, żeby usunąć jeden ząb. Zawsze jest nieco komicznie, kiedy dentysta wbija igłę z nowokainą i mówi ci, że wie, że to boli. Może i wie, że boli, ale na pewno nie czuje bólu. 

Po powrocie do domu naprawdę nie miałem ochoty na gotowanie, więc dla Joan był to wieczór z  pizzą. Ja zjadłem tylko jogurt. 

Radek był nas i czuł się trochę przygnębiony z powodu powrotu szarego nieba i deszczu. Powiedziałem mu, że jeśli pojedziemy do Hiszpanii, to jest zaproszony, aby z nami pobyć. 

Dzisiaj Joan była wyjątkowo zmęczona i już o 14:20 śpi w fotelu. Bartosz przyjeżdża o 15:00 i nie będzie zadowolona, kiedy obudzę ją wcześniej.

Ayer tuve que ir al dentista para que me extrajeran una muela. Siempre es un poco cómico cuando el dentista inserta una aguja con novocaína y te dice que sabe que duele. Puede que sepa que le duele, pero desde luego no siente el dolor. 

\Cuando llegué a casa no tenía muchas ganas de cocinar, así que para Joan fue una noche de pizza. Sólo comía yogur. 

Radek era nosotros y se sentía un poco deprimido por el regreso de los cielos grises y la lluvia. Le dije que si íbamos a España estaba invitado a quedarse con nosotros. 

Hoy Joan estaba muy cansada y a las 14:20 ya está dormida en su silla. Bartholomew llega a las 3 de la tarde y no estará contenta si la despierto antes.

What if?

 November 22, 1963

Rest

191

Yes, 191 PLN to fill the tank of a Fiat Panda. 3 months ago it was 151 PLN. Is there any commodity that companies aren't raising prices on?

After meeting with Joanna, Michal and Gosia, I took Joan to buy hamburger for tonight's dinner. It is not to make hamburgers but one of the ingredients in "American" goulash. The others are garlic cloves, onions, water, beef bouillon, tomato sauce, diced tomatoes, soy sauce, Italian seasoning, black pepper, elbow macaroni, paprika, and shredded cheddar cheese.

The sun made a brief appearance this morning and then was swallowed up by gray clouds bringing with them a little rain.

Tak, 191 zł za tankowanie Fiata Pandy. 3 miesiące temu było to 151 zł. Czy jest jakiś towar, na który firmy nie podnoszą cen?

Po spotkaniu z Joanną, Michałem i Gosią, zabrałem Joannę, żeby kupić hamburgery na dzisiejszy obiad. Nie po to, żeby zrobić hamburgery, ale jeden ze składników "amerykańskiego" gulaszu. Pozostałe to: ząbki czosnku, cebula, woda, bulion wołowy, sos pomidorowy, pomidory w kostce, sos sojowy, przyprawa włoska, pieprz czarny, makaron kolanowy, papryka i ser cheddar.

Słońce pojawiło się na krótko dziś rano, a potem zostało pochłonięte przez szare chmury, które przyniosły ze sobą trochę deszczu.

Sí, 191 PLN para llenar el depósito de un Fiat Panda. Hace 3 meses costaba 151 PLN. ¿Existe algún producto básico en el que las empresas no suban los precios?

Después de reunirme con Joanna, Michal y Gosia, llevé a Joan a comprar hamburguesas para la cena de esta noche. No es para hacer hamburguesas, sino uno de los ingredientes del goulash "americano". Los demás son dientes de ajo, cebollas, agua, caldo de carne, salsa de tomate, tomates en dados, salsa de soja, condimento italiano, pimienta negra, macarrones de codo, pimentón y queso cheddar rallado.

El sol hizo una breve aparición esta mañana y luego fue tragado por nubes grises que trajeron consigo un poco de lluvia.

The Rate.

Food shopping day cost 169 PLN($41). The exchange rate is the highest it has been in years, $1=4.1 PLN. Naturally, the higher it goes the better it is for us. That was the highlight of the day.

My great-nephew, Walter IV, has started his own business creating videos for weddings and other occasions. I viewed one of them last night and was very impressed with how he put it all together. You can view it on the right side.

Dzień zakupów artykułów spożywczych, koszt:169 PLN(41$). Kurs wymiany jest najwyższy od lat, $1=4,1 zł. Oczywiście, im wyżej tym lepiej dla nas. To jest  naistotniejszy punkt dnia. 

Mój prawnuk, Walter IV, rozpoczął własną działalność, tworząc filmy wideo na ślubach i innych okazjach. Wczoraj wieczorem obejrzałem jeden z nich i byłem pod wrażeniem tego, jak wszystko połączył. Możecie go obejrzeć, jest zamieszczony po prawej stronie.

El día de la compra, coste: 169 PLN (41$). El tipo de cambio es el más alto en años, 1$=4,1 PLN. Por supuesto, cuanto más alto, mejor para nosotros. Esto es lo más destacado del día. 

Mi bisnieto, Walter IV, ha empezado su propio negocio haciendo vídeos en bodas y otras ocasiones. Anoche vi uno de ellos y quedé impresionado por la forma en que lo montó todo. Puedes verlo, está publicado a la derecha.

12

 Our friend, John, from Przyjma/Pittsburg, called yesterday asked if he could visit today. I told him of course, but it would have to be before 3 PM(15:00).

I slept last night from midnight to 12:00 today. I only woke up when the doorbell rang and it was John. I had to wake up Joan, clean her, dress, and feed her before she came out to meet with John. We talked for about two hours. He said his daughter had moved to Poland and was living in Wroclaw. He brought roses for Joan. It's the custom to bring some kind of present you visit a house/flat for the first time.

At 3:30 PM we went to get our booster Covid shot and it went very quickly. However, we did have to wait for a while before it happened.

Michal came by on his way home and took the last of the things that we couldn't store so we have a little more room now.

Nasz przyjaciel John z Przyjmy/Pittsburga, zadzwonił wczoraj i zapytał, czy mógłby nas dzisiaj odwiedzić. Powiedziałem mu, że oczywiście, ale musiałoby to być przed 15:00. 

Ostatniej nocy spałem od północy aż do 12:00 w południe. Obudziłem się dopiero, gdy zadzwonił dzwonek do drzwi i był to John. Musiałem obudzić Joan, umyć ją, ubrać i nakarmić, zanim wyszła na spotkanie z Johnem. Rozmawialiśmy przez jakieś dwie godziny. Powiedział, że jego córka przeprowadziła się do Polski i mieszka we Wrocławiu. Przyniósł róże dla Joan. Jest zwyczaj przynoszenia jakiegoś prezentu, gdy odwiedza się dom/mieszkanie po raz pierwszy. 

O 15:30 poszliśmy na nasz dodatkowy zastrzyk Covid i poszło to bardzo szybko, chociaż musieliśmy chwilę poczekać. 

Michał wpadł po drodze do domu i zabrał ostatnie rzeczy, których nie mogliśmy przechować, więc mamy teraz trochę więcej miejsca.

Nuestro amigo John de Przyjma/Pittsburg, llamó ayer y preguntó si podía visitarnos hoy. Le dije que por supuesto, pero que tendría que ser antes de las 3 de la tarde. 

Anoche dormí desde la medianoche hasta las 12:00 del mediodía. Sólo me desperté cuando sonó el timbre y era John. Tuve que despertar a Joan, lavarla, vestirla y darle de comer antes de que saliera a recibir a John. Hablamos durante unas dos horas. Dijo que su hija se había trasladado a Polonia y vivía en Breslavia. Trajo rosas para Joan. Es costumbre llevar algún tipo de regalo cuando se visita una casa/apartamento por primera vez. 

A las 15:30 fuimos a por nuestra inyección extra de Covid y fue muy rápido, aunque tuvimos que esperar un rato. 

Michael pasó de camino a casa y recogió las últimas cosas que no podíamos guardar, así que ahora tenemos un poco más de espacio.

New law.

Radek was here for our usual meeting, bringing with him a chocolate cake and "zakwas". That is a necessary ingredient for making Zurek soup. Dorota bought two bottles of it and sent them to me via Radek. Friends! What more could I ask for than the friends we have. I will make the soup next week using her recipe. Radek told us about the new law in Austria.

About two million people who have not been fully vaccinated against Covid-19 have been placed in lockdown in Austria as the country faces a surge in cases.

"We are not taking this step lightly, but unfortunately it is necessary," Chancellor Alexander Schallenberg said.

Unvaccinated people will only be allowed to leave home for limited reasons, like working or buying food.

About 65% of Austria's population is fully vaccinated - one of the lowest rates in Western Europe.

Meanwhile, the seven-day infection rate is more than 800 cases per 100,000 people, which is one of the highest in the region.

Overall, Europe has again become the area most seriously affected by the pandemic and several countries are introducing restrictions and warning of rising cases.

MRI

Every appliance in our flat is new.  When one of them doesn't work, I try to find out why. That is the case with our LG clothes washer. I have been using it with soap detergent and fabric softener since we moved in. A few days ago, I ran out of softener so I just used the detergent.  A strange thing happened. It went through the wash cycle but when it got to the rinse/spin cycle it just stayed in that cycle and didn't finish. The only thing different was not using the softener. I tried other cycles and the same thing happened. Today I bought a softener, ran the normal program for washing and it worked the way it should have. It is almost like without using a softener it won't completely work. Is that possible?

Joan had her MRI this morning and I can pick up the results tomorrow. However, I really don't know what they will mean until I see the neurologist with Joan on the 29th. Cost of MDI 810 PLN($200),

In the afternoon we watched football highlights and then I made honey-mustard chicken pasta for dinner.

Każde urządzenie w naszym mieszkaniu jest nowe.  Kiedy któreś z nich nie działa, staram się znaleźć przyczynę. Tak jest w przypadku naszej pralki LG. Odkąd się wprowadziliśmy, używam jej z płynem do prania i płynem do płukania tkanin. Kilka dni temu skończył mi się płyn zmiękczający, więc użyłem tylko detergentu.  Stała się dziwna rzecz. Pralka przeszła przez cykl prania, ale kiedy doszła do cyklu płukania/wypłukiwania, po prostu stanęła i nie dokończyła go. Jedyną różnicą było nieużycie płynu zmiękczającego. Próbowałem innych cykli i to samo się stało. Dzisiaj kupiłem zmiękczacz, uruchomiłem normalny program do prania i działało to tak, jak powinno. Wygłada na to, że bez użycia zmiękczacza  nie będzie w pełni pracować. Czy to możliwe? 

Dzisiaj ranoJoan miała MRI i jutro mogę odebrać wyniki. Jednak naprawdę nie wiem, co one będą oznaczać, dopóki nie zobaczę się z  jej neurologiem 29-go. Koszt MRI 810 zł($200), 

Po południu obejrzeliśmy najważniejsze mecze piłki nożnej, a potem zrobiłem na kolację makaron z kurczakiem w miodowo-musztardowej panierce.

Todos los electrodomésticos de nuestro piso son nuevos.  Cuando uno de ellos no funciona, intento averiguar por qué. Ese es el caso de nuestra lavadora LG. La he utilizado con detergente y suavizante desde que nos mudamos. Hace unos días, me quedé sin suavizante así que sólo usé el detergente.  Me ocurrió algo extraño. Pasó el ciclo de lavado, pero cuando llegó al ciclo de aclarado y centrifugado se quedó en ese ciclo y no terminó. Lo único diferente fue no usar el suavizante. Probé con otros ciclos y pasó lo mismo. Hoy he comprado un suavizante, he puesto el programa normal de lavado y ha funcionado como debía. Es casi como si sin usar el suavizante no funcionara del todo. ¿Es eso posible?

A Joan le han hecho la resonancia magnética esta mañana y mañana podré recoger los resultados. Sin embargo, realmente no sé lo que significarán hasta que vea al neurólogo con Joan el día 29. El coste del MDI es de 810 PLN (200 dólares),

Por la tarde vimos lo más destacado del fútbol y luego hice pasta de pollo con miel y mostaza para la cena.

Long Sleep.

After a long day yesterday, 6AM to 1AM, I slept for 12 hours last night. I can't remember the last time I slept so long. 

We had a late breakfast and then I helped Joan take a shower. 

After a two-month absence, I finally reconnected with my friend, Carmelo, from Spain. It was good to be able to talk with him in Spanish. Comparing weather, he said it was 22C and sunny and I told him here it was 3C and totally gray. He asked the usual question, "Why are you still living there?" I laughed and didn't reply.

Joan had a nice conversation with her daughter who is going through a rough time. For the last two months, she has had a rash that just keeps growing over her body. She has been to 5 different types of doctors and none of them had the answer. Now, she is going to a Tropic disease doctor to see if it is a problem from somewhere else. However, she has never been to the tropics.

Po wczorajszym długim dniu, od 6 rano do 1 w nocy, spałam 12 godzin. Nie pamiętam, kiedy ostatnio spałem tak długo. 

Zjedliśmy późne śniadanie, a potem pomogłem Joannie wziąć prysznic. 

Po dwumiesięcznej nieobecności, w końcu ponownie połączyłem się z moim przyjacielem, Carmelo, z Hiszpanii. Dobrze było móc rozmawiać z nim po hiszpańsku. Porównując pogodę, on powiedział, że jest 22C i słonecznie, a ja mu powiedziałem, że tutaj jest 3C i zupełnie szaro. Zadał zwyczajowe pytanie: "Dlaczego wciąż tam mieszkasz?". Roześmiałam się i nie odpowiedziałam.

Joan miło rozmawiała z córką, która przechodzi trudny okres. Przez ostatnie dwa miesiące miała wysypkę, która ciągle się powiększała na jej ciele. Była u 5 różnych lekarzy i żaden z nich nie znał odpowiedzi. Teraz wybiera się do lekarza zajmującego się chorobami tropikalnymi, aby sprawdzić, czy nie jest to problem pochodzący z innego miejsca. Jednak ona nigdy nie była w tropikach.

Después de un largo día ayer, de 6AM a 1AM, anoche dormí 12 horas. No recuerdo la última vez que dormí tanto tiempo. 

Desayunamos tarde y luego ayudé a Joan a ducharse. 

Después de una ausencia de dos meses, finalmente me reconecté con mi amigo, Carmelo, de España. Estuvo bien poder hablar con él en español. Comparando el tiempo, me dijo que hacía 22C y estaba soleado y yo le dije que aquí hacía 3C y estaba totalmente gris. Me hizo la pregunta de siempre: "¿Por qué sigues viviendo allí?". Me reí y no contesté.

Joan tuvo una agradable conversación con su hija, que está pasando por un mal momento. Desde hace dos meses tiene un sarpullido que no para de crecer en su cuerpo. Ha ido a 5 tipos diferentes de médicos y ninguno de ellos tenía la respuesta. Ahora, va a ir a un médico de enfermedades tropicales para ver si es un problema de otra parte. Sin embargo, nunca ha estado en los trópicos.

On Satruday.

It started early for me, 6:00 AM. I still had the weekly shopping to do and a meeting with Joanna at 8:30.

By 6:20 I was on my way to Carrefour and arrived just before 6:30 when it opened. In 45 minutes I was done and back home at 7:30 to unpack and put the groceries away.  I started the drive to Joanna's and was a little early so I stopped at Pod Strzecha to buy 2 creme puffs to go with the coffee I knew she was preparing.

I only spend an hour with her and get home by 10:00 to get Joan out of bed, dress her, feed her and finish by 11:00 when I had a 2 hour Skype conversation with Michal and Gosia. 

At 13:30(1:30). I took Joan to IKEA to try to find a harder cushion for her back when she sits in her recliner. That chair is not good for her posture. Unfortunately, all of IKEA's pillows were too soft. We had a good one but somehow it got lost in the moving.

After that, we had to stop again at Carrefour to buy 4 things that I forgot to put on the shopping list. 

Now, Joan is watching Britains Fot Talent on the TV while I write this blog.

Tonight for dinner we are having eggplant with tomatoes, blue cheese, and bulgar groats along with a salad.

Dla mnie zaczęło się wcześnie, bo o 6:00 rano. Miałam jeszcze cotygodniowe zakupy do zrobienia i spotkanie z Joanną o 8:30.

O 6:20 byłam już w drodze do Carrefoura i dotarłam tam tuż przed 6:30, kiedy został otwarty. W ciągu 45 minut skończyłam i wróciłam do domu o 7:30, żeby się rozpakować i odłożyć zakupy.  Zaczęłam jechać do Joanny i byłam trochę za wcześnie, więc zatrzymałam się w Pod Strzechą, żeby kupić 2 creme puffy do kawy, którą wiedziałam, że przygotowuje.

Spędziłem z nią tylko godzinę i wróciłem do domu przed 10:00, aby wyciągnąć Joannę z łóżka, ubrać ją, nakarmić i skończyć przed 11:00, kiedy to miałem 2-godzinną rozmowę przez Skype z Michałem i Gosią. 

O 13:30(1:30). Zabrałem Joan do IKEA, żeby znaleźć twardszą poduszkę na jej plecy, kiedy siedzi w swoim fotelu. Ten fotel nie jest dobry dla jej postawy. Niestety, wszystkie poduszki w IKEA były zbyt miękkie. Mieliśmy jedną dobrą, ale jakoś zgubiła się podczas przeprowadzki.

Potem musieliśmy jeszcze raz zatrzymać się w Carrefour, żeby kupić 4 rzeczy, które zapomniałem wpisać na listę zakupów. 

Teraz Joan ogląda Britains Fot Talent w telewizji, podczas gdy ja piszę tego bloga.

Dziś na kolację jemy bakłażana z pomidorami, serem pleśniowym i kaszą bulgur wraz z sałatką.

Empezó temprano para mí, a las 6 de la mañana. Todavía tenía que hacer la compra semanal y una reunión con Joanna a las 8:30.

A las 6:20 ya estaba de camino a Carrefour y llegué justo antes de las 6:30, cuando abrió. En 45 minutos terminé y volví a casa a las 7:30 para desempacar y guardar la compra.  Empecé el viaje a casa de Joanna y llegué un poco temprano, así que paré en Pod Strzecha para comprar 2 cremas para acompañar el café que sabía que ella estaba preparando.

Sólo pasé una hora con ella y llegué a casa a las 10:00 para sacar a Juana de la cama, vestirla, darle de comer y terminar a las 11:00 cuando tuve una conversación de 2 horas por Skype con Michal y Gosia. 

A las 13:30(1:30). Llevé a Joan a IKEA para intentar encontrar un cojín más duro para su espalda cuando se sienta en su sillón reclinable. Esa silla no es buena para su postura. Desgraciadamente, todos los cojines de IKEA eran demasiado blandos. Teníamos una buena pero de alguna manera se perdió en la mudanza.

Después de eso, tuvimos que parar de nuevo en Carrefour para comprar 4 cosas que olvidé poner en la lista de la compra. 

Ahora, Joan está viendo Britains Fot Talent en la tele mientras yo escribo este blog.

Esta noche cenaremos berenjenas con tomates, queso azul y grañones de bulgar junto con una ensalada.

103 & Veterans Day

November 11, 2021 marks the 103 anniversary of the restoration of Polish Independence after almost a century and a half of tri-Empire occupation and destruction.

Poland's western region was under Prussian rule. The Germans employed a harsh Kulturkampf campaign which maintained forceful Germanization of Polish schools, like in Wrzesnia near Poznan, and Catholic Church appointments of clergy. Southern Poland under Austrian rule(Galicia)experienced some minimal autonomy. Finally, it was Russia that controlled more of Poland territorially than the other 2 oppressors and imposed brutal devastating terror against any forms of Polish emancipation activity. Mandatory exile, deep in the most remote tundras of Russia met those Poles and their families who engaged in normal life centered around Poland's education, statehood, economy, military, etc. Despite these fear tactics applied by their invaders, Poland's response was resistance.

Thanks to reader Marc, who informed me why Wilson Park got its name.

"The Fourteen Points was a statement of principles for peace that was to be used for peace negotiations in order to end World War I. The principles were outlined in a January 8, 1918 speech on war aims and peace terms to the United States Congress by President Woodrow Wilson".

President Woodrow Wilson Fourteen Points:
XIII. An independent Polish state

https://en.wikipedia.org/wiki/Fourteen_Points

In the U.S. it is veterans day. Honoring the veterans of my family and others.

11 listopada 2021 roku przypada 103 rocznica odzyskania przez Polskę Niepodległości, po prawie półtorawiecznej okupacji i zniszczeniach dokonanych przez trzy cesarstwa. 

Zachodnie ziemie Polski znajdowały się pod panowaniem pruskim. Niemcy zastosowali surową kampanię Kulturkampf, która utrzymywała przymusową germanizację polskich szkół, jak we Wrześni koło Poznania, oraz mianowanie duchownych przez Kościół katolicki. Południowa Polska, pod panowaniem austriackim (Galicja) cieszyła się pewną minimalną autonomią. Wreszcie Rosja, która  kontrolowała terytorialnie więcej Polski niż pozostali dwaj ciemiężyciele i narzuciła brutalny, wyniszczający terror wobec wszelkich form polskiej aktywności w kierunku wyzwolenia. Obowiązkowe zesłanie w najodleglejsze tundry Rosji spotkało tych Polaków i ich rodziny, którzy angażowali się w życie skupione wokół polskiej edukacji, państwowości, gospodarki, wojskowości, itd. Pomimo tej taktyki strachu stosowanej przez najeźdźców, odpowiedzią Polski był opór. 

Podziękowania dla czytelnika Marca, który poinformował mnie, skąd wzięła się nazwa Parku Wilsona. 

"Czternaście punktów było deklaracją zasad pokojowych, które miały być wykorzystane w negocjacjach pokojowych w celu zakończenia I wojny światowej. Zasady te zostały nakreślone w przemówieniu prezydenta Woodrowa Wilsona z 8 stycznia 1918 r. do Kongresu Stanów Zjednoczonych na temat celów wojennych i warunków pokoju". 

Czternaście punktów prezydenta Woodrowa Wilsona:

XIII. Niepodległe państwo polskie 

https://en.wikipedia.org/wiki/Fourteen_Points 

W Stanach Zjednoczonych jest to dzień weteranów. Cześć  weteranom z mojej rodziny i innym.

El 11 de noviembre de 2021 se cumple el 103 aniversario de la restauración de la independencia polaca tras casi un siglo y medio de ocupación y destrucción por parte del Triple Imperio.

La región occidental de Polonia estaba bajo dominio prusiano. Los alemanes emplearon una dura campaña de Kulturkampf que mantuvo la germanización forzosa de las escuelas polacas, como en Wrzesnia, cerca de Poznan, y los nombramientos de clérigos de la Iglesia Católica. El sur de Polonia, bajo el dominio austriaco (Galitzia), experimentó una mínima autonomía. Finalmente, fue Rusia la que controló más territorio polaco que los otros dos opresores e impuso un terror brutal y devastador contra cualquier forma de actividad emancipadora polaca. El exilio obligatorio, en lo más profundo de las tundras más remotas de Rusia, se encontró con aquellos polacos y sus familias que se dedicaban a la vida normal centrada en la educación, el estado, la economía, el ejército, etc. de Polonia. A pesar de estas tácticas de miedo aplicadas por sus invasores, la respuesta de Polonia fue la resistencia.

Gracias al lector Marc, que me ha informado del porqué del nombre del Parque Wilson.

"Los Catorce Puntos fueron una declaración de principios para la paz que debía utilizarse en las negociaciones de paz para poner fin a la Primera Guerra Mundial. Los principios fueron esbozados en un discurso del 8 de enero de 1918 sobre los objetivos de la guerra y los términos de la paz ante el Congreso de los Estados Unidos por el presidente Woodrow Wilson".

Los Catorce Puntos del Presidente Woodrow Wilson:

XIII. Un estado polaco independiente

https://en.wikipedia.org/wiki/Fourteen_Points

En Estados Unidos es el día de los veteranos. En honor a los veteranos de mi familia y otros.

I just found out that a relative's father-in-law is also suffering from dementia.

Someone once said, “When you love someone with dementia you lose them more and more every day. When they are diagnosed, when they go through different stages, when they go into care and when they die. ‘Rapidly shrinking brain’ is how doctors describe it. As the person’s brain slowly dies, they change physically and eventually forget who their loved ones are. They can eventually (but not always) become bedridden, unable to move, and unable to eat or drink.”

There will be people who will scroll by this message because dementia has not touched them. They may not know what it's like to have a loved one who has fought or is fighting a battle against Dementia. Joan and I know.

On the brighter side, today was a beautiful sunny day and an opportunity to take Joan out of the flat for a little while. I took her for a little stroll around Wilson Park. It is named for the President Woodrow Wilson of the U.S.A. I don't know why or what he contributed to Poland to have a park named for him. It does have a palmiarnia, kind of like a large greenhouse with some very exotic plants, It is especially nice to visit in the winter because inside the temperature is very warm.

We finished off our little excursion with coffee and ciasto at Sowas.

Właśnie dowiedziałam się, że teść krewnej również cierpi na demencję. Ktoś kiedyś powiedział: "Kiedy kochasz kogoś z demencją, z każdym dniem tracisz go coraz bardziej. Kiedy jest zdiagnozowana, kiedy przechodzi przez różne etapy, kiedy trafia do opieki i kiedy umiera. Lekarze opisują to zjawisko jako 'szybko kurczący się mózg'. W miarę jak mózg osoby chorej powoli umiera, zmienia się ona fizycznie i w końcu zapomina, kim są jej bliscy. W końcu (ale nie zawsze) może zostać przykuta do łóżka, nie może się poruszać, nie może jeść ani pić." Będą ludzie, którzy pominą tę wiadomość, ponieważ demencja ich nie dotknęła. Mogą nie wiedzieć, jak to jest mieć bliską osobę, która walczyła lub walczy z demencją. Joan i ja wiemy. Z lepszych wieści, dziś był piękny słoneczny dzień i okazja, aby na chwilę zabrać Joan z mieszkania. Zabrałem ją na mały spacer po Parku Wilsona. Jest on nazwany na cześć prezydenta USA Woodrowa Wilsona. Nie wiem dlaczego i czym zasłużył się dla Polski, aby park został nazwany jego imieniem. Jest tam palmiarnia, coś w rodzaju dużej szklarni z egzotycznymi roślinami. Szczególnie miło jest odwiedzić ją zimą, ponieważ wewnątrz jest bardzo ciepło. Naszą małą wycieczkę zakończyliśmy kawą i ciastem u Sowy.

Acabo de enterarme de que el suegro de un familiar también padece demencia. Alguien dijo una vez: "Cuando amas a alguien con demencia, lo pierdes cada día más. Cuando se les diagnostica, cuando pasan por las diferentes etapas, cuando pasan a ser atendidos y cuando mueren. Los médicos describen este fenómeno como un "cerebro que se encoge rápidamente". A medida que el cerebro del enfermo va muriendo lentamente, éste cambia físicamente y acaba olvidando quiénes son sus seres queridos. Con el tiempo (pero no siempre) puede quedar postrada en la cama, sin poder moverse, comer o beber". Habrá personas que se salten este mensaje porque la demencia no les ha afectado. Puede que no sepan lo que es tener un ser querido que ha luchado o está luchando contra la demencia. Joan y yo lo sabemos. En cuanto a las mejores noticias, hoy ha sido un hermoso día soleado y una oportunidad para sacar a Joan del piso durante un rato. La llevé a dar un pequeño paseo por el Parque Wilson. Se llama así en honor al presidente estadounidense Woodrow Wilson. No sé por qué o qué hizo por Polonia para que el parque lleve su nombre. Hay una casa de palmeras, algo así como un gran invernadero con plantas exóticas. Es especialmente agradable visitarlo en invierno, porque es muy cálido por dentro. Terminamos nuestro pequeño viaje con un café y un pastel en Sowa's.

Sad day.

 What to say about today? A sad day for sure when your best friend is finally laid to rest with his wife.

I met my friend, Joanna, at her clinic in Kobylniki at 11:50 and she drove to the Morkowo church where the funeral began. The urn containing the ashes of Zbyszek was in front of the altar and a mass was said for him by two priests. When it was over, the priest led a procession of mourners down the street to the cemetery. Following more prayers, the urn was lowered into the grave and then people who brought flowers laid them at the head of the grave.

After the ceremony, family, and friends were invited for the stypa at a nearby manor house in Smyrna. I sat with Joanna and across from us was Zbyszek's brother, Krzysztof, and his wife. He remembered me from a visit some years ago when Zbyszek took me to meet him. I talked with him as best I could in Polish. Food and drinks were consumed and we spent about 2 hours. I wanted to be home by 17:00 to let Andrea go home from watching over Joan while I attended the funeral.

I will miss our meetings together, the three of us, Joan, Zbyszek, and me. They had been going on for 12 years. Wednesday was always a special day at Kandulski's or Sowas. We thought the three of us could solve the world's problem but, of course, that was only a dream.  There were so many topics that we talked about each time besides our own problems. He was the first person I sought for advice or counsel and usually he was right. He told me two years ago to find a different apartment but I ignored it. I thought I still had time until 3 months ago. 

Co powiedzieć o dzisiejszym dniu? Na pewno smutny dzień, kiedy najlepszy przyjaciel zostaje w końcu złożony do grobu razem ze swoją żoną. 

Spotkałem się z moją przyjaciółką Joanną w jej przychodni w Kobylnikach o 11:50, skąd pojechaliśmy do kościoła w Morkowie, gdzie rozpoczął się pogrzeb. Urna z prochami Zbyszka stała przed ołtarzem, a mszę za niego odprawiało dwóch księży. Po jej zakończeniu ksiądz poprowadził kondukt żałobników ulicą na cmentarz. Po modlitwach urna została złożona do grobu, a następnie osoby, które przyniosły kwiaty, złożyły je u wezgłowia. 

Po ceremonii, rodzina i przyjaciele zostali zaproszeni na stypę do pobliskiego dworu w Smyrnie. Usiadłem z Joanną, a naprzeciwko nas siedział brat Zbyszka, Krzysztof z żoną. Pamiętał mnie z wizyty sprzed kilku lat, kiedy Zbyszek zabrał mnie na spotkanie. Rozmawiałem z nim po polsku najlepiej jak umiałem. Jedzenie i napoje zostały skonsumowane i spędziliśmy tam około 2 godzin. Chciałem być w domu przed 17:00, żeby Andrea mógł wrócić do domu po opiece nad Joan, kiedy ja byłem na pogrzebie. 

Będzie mi brakowało naszych wspólnych spotkań we trójkę: Joan, Zbyszek i ja. Trwały one przez 12 lat. Środa była zawsze szczególnym dniem u Kandulskiego lub Sowy. Wydawało nam się, że we trójkę możemy rozwiązać problemy świata, ale oczywiście to było tylko marzenie.  Było tak wiele tematów, na które za każdym razem rozmawialiśmy, oprócz naszych własnych problemów. Był pierwszą osobą, do której zwracałem się o radę i zazwyczaj miał rację. Dwa lata temu powiedział mi, żebym poszukał innego mieszkania, ale zignorowałam to. Myślałem, że mam jeszcze czas, aż do 3 miesięcy temu.

 ¿Qué decir sobre el día de hoy? Definitivamente es un día triste cuando tu mejor amigo es finalmente puesto a descansar con su esposa.

A las 11:50 me reuní con mi amiga Joanna en su clínica de Kobylniki, y ella condujo hasta la iglesia de Morkow, donde comenzó el funeral. La urna con las cenizas de Zbyszek estaba delante del altar, y la misa por él fue celebrada por dos sacerdotes. Tras la misa, el sacerdote dirigió la procesión por la calle hasta el cementerio. Después de las oraciones, se colocó la urna en la tumba y, a continuación, los que habían traído flores las colocaron en la cabecera de la tumba.

Tras la ceremonia, se invitó a familiares y amigos a un velatorio en una casa solariega cercana en Esmirna. Me senté con Joanna, y frente a nosotros se sentó el hermano de Zbyszek, Krzysztof, con su mujer. Me recordaba de una visita de hace varios años, cuando Zbyszek me llevó a conocerlo. Le hablé en polaco lo mejor que pude. Se consumió comida y bebida y pasamos unas 2 horas. Quería estar en casa a las 5 de la tarde para que Andrea pudiera llegar a casa después del velatorio de Joanna mientras yo estaba en el funeral.

Echaré de menos nuestros encuentros juntos, los tres, Joanna, Zbyszek y yo. Llevaban 12 años. Los miércoles eran siempre un día especial en Kandulski's o Sowa's. Nos parecía que los tres podíamos resolver los problemas del mundo, pero, por supuesto, era sólo un sueño.  Había muchos temas de los que hablábamos cada vez, aparte de nuestros propios problemas. Era la primera persona a la que acudía para pedirle consejo y normalmente tenía razón. Hace dos años me dijo que buscara otro piso, pero lo ignoré. Pensé que todavía tenía tiempo, hasta hace 3 meses.

New videos

I added a new Krakow by-night tour on the left side and a video of last Saturday's protest march in Warsaw against the abortion law. There were the same such marches in many other cities in Poland but will it change the law? I very much doubt it.

Also, there were large protests across Poland this past Saturday against the abortion law that caused the death of a 30-year-old woman. There is a video of the one that took place in Warsaw. Protests are always possible but do they ever change anything?

It was another day like the past several and Joan took advantage of it, sleeping until almost noon. I could have woken her up earlier but I kind of like having that time to myself as long as she is safe. Tomorrow I will be away from her for 6 hours, the longest time in a year and a half. She had a nice Skype conversation with her daughter yesterday and that always makes her happier. 

The źurek soup Dorota brought yesterday and there was enough for 2 days. I asked for it and she said that she would give me the recipe for it. The one Joan had was altered a little by her but she didn't write the alterations down. Now she doesn't remember what they were. Her źurek was really good.

Dodałem nową trasę Kraków by-night po lewej stronie oraz filmik z marszu protestacyjnego w Warszawie w ostatnią sobotę przeciwko ustawie aborcyjnej. Takie same marsze odbyły się w wielu innych miastach w Polsce, ale czy to zmieni prawo? Bardzo w to wątpię. 

Również w minioną sobotę w całej Polsce odbyły się duże protesty przeciwko ustawie aborcyjnej, która spowodowała śmierć 30-letniej kobiety. Jest nagranie wideo z tego, który miał miejsce w Warszawie. Protesty są zawsze możliwe, ale czy kiedykolwiek coś zmieniają? 

To był kolejny dzień, jak kilka poprzednich i Joanna wykorzystała go, śpiąc prawie do południa. Mogłem ją obudzić wcześniej, ale lubię mieć ten czas dla siebie, dopóki jest bezpieczna. Jutro będę z dala od niej przez 6 godzin, najdłużej od półtora roku. Wczoraj miała miłą rozmowę na Skype z córką, którą jest uradowana. 

Wczoraj Dorota przyniosła żurek, który  starczył na 2 dni. Poprosiłem o niego, a ona powiedziała, że poda mi przepis. Ten, który miała Joan był przez nią trochę zmieniony, ale nie zapisała tych zmian. Teraz już nie pamięta jakie to były zmiany. Żurek Joan był dobry.

He añadido un nuevo recorrido nocturno por Cracovia a la izquierda y un vídeo de la marcha de protesta en Varsovia el pasado sábado contra la ley del aborto. Las mismas marchas tuvieron lugar en muchas otras ciudades de Polonia, pero ¿cambiará esto la ley? Lo dudo mucho. 

También el sábado pasado hubo grandes protestas en toda Polonia contra la ley del aborto que causó la muerte de una mujer de 30 años. Hay imágenes de vídeo de la que tuvo lugar en Varsovia. Las protestas siempre son posibles, pero ¿alguna vez cambian algo? 

Fue otro día, como los anteriores, y Joanna lo aprovechó al máximo, durmiendo hasta casi el mediodía. Podría haberla despertado antes, pero me gusta tener este tiempo para mí mientras ella esté a salvo. Mañana estaré 6 horas lejos de ella, el mayor tiempo que he estado en año y medio. Ayer tuvo una bonita conversación por Skype con su hija, que está encantada. 

Ayer Dorota trajo sopa agria, que fue suficiente para 2 días. Se lo pedí y me dijo que me daría la receta. El que tenía Joan fue ligeramente modificado por ella, pero no anotó los cambios. Ahora no recuerda cuáles eran esos cambios. La sopa agria de Joan estaba buena.

Visitors

Sunshine can come in many forms. On this gray, cloudy, windy day it came in the form of two friends we lived close to in our old flat. Marcin and Dorota arrived about 13:0(1 PM) and brought a large jar of źurek soup that Dorota had made/ She didn't know I had no idea what I was going to make for supper that solved the problem.

Earlier, knowing they were coming, I went to Sowas to buy pastries to go with the coffee I had made for them. It had been a while since we last got together to talk. I was very much looking forward to our meeting/We've known each other for about 12 years and our friendship started when I was helping there then young children with English. Now, both young children are young adults living and working in Warsaw. 

We sat and talked for about 2 hours before they had to leave to feed their youngest son living at home.

And now....reality.

Poland reverses pledge to exit coal by 2030

In a U-Turn, Polish Climate and Environment minister Anna Moskwa has said Poland was not planning on phasing out coal until 2049.

Her comments came hours after her government signed a commitment to exit coal by 2030 at COP26. 

“With the ink of her signature not even dry on today’s 2030’s coal phase-out commitment at COP26, Polish minister Anna Moskwa has underscored that her government cannot be trusted to sign a postcard, let alone a responsible climate pledge,” said Kathrin Gutmann, Europe Beyond Coal campaign director.

The country has chosen to "publicly isolate itself, insisting on a timeline where it has to go to extraordinary lengths to keep coal alive to 2049, given the dire economics of coal in Europe," Gutmann added.

Słońce może przyjść w wielu postaciach. W ten szary, pochmurny, wietrzny dzień przyszło w postaci dwóch przyjaciół, z którymi mieszkaliśmy blisko w naszym starym mieszkaniu. Marcin i Dorota przyjechali około 13:0 (1 PM) i przywieźli duży słoik zupy źurek, który Dorota zrobiła/ Nie wiedziała, że nie mam pomysłu co zrobić na kolację, co rozwiązało problem.

Wcześniej, wiedząc, że przyjadą, poszedłem do Sowas kupić ciastka do kawy, którą dla nich zrobiłem. Minęło trochę czasu, odkąd ostatni raz spotkaliśmy się, aby porozmawiać. Bardzo się cieszyłam na nasze spotkanie. Znamy się od około 12 lat, a nasza przyjaźń zaczęła się, gdy pomagałam tamtejszym małym dzieciom w nauce angielskiego. Teraz oboje dzieci są już dorosłymi ludźmi mieszkającymi i pracującymi w Warszawie. 

Siedzieliśmy i rozmawialiśmy przez około 2 godziny, zanim musieli wyjść, aby nakarmić najmłodszego syna mieszkającego w domu.

A teraz.... rzeczywistość.

Polska wycofuje się z zamiaru odejścia od węgla do 2030 r.

Minister Klimatu i Środowiska Anna Moskwa oświadczyła, że Polska nie planuje wycofania się z węgla do 2049 roku.

Jej komentarz pojawił się kilka godzin po tym, jak jej rząd podpisał zobowiązanie do odejścia od węgla do 2030 roku na COP26. 

Polska minister Anna Moskwa pokazała, że jej rządowi nie można ufać, jeśli chodzi o podpisywanie pocztówek, a co dopiero odpowiedzialnych zobowiązań klimatycznych" - powiedziała Kathrin Gutmann, dyrektor kampanii "Europe Beyond Coal".

Kraj zdecydował się na "publiczną izolację, upierając się przy harmonogramie, w którym musi podjąć nadzwyczajne wysiłki, by utrzymać węgiel przy życiu do 2049 roku, biorąc pod uwagę fatalną ekonomię węgla w Europie" - dodała Gutmann

El sol puede venir de muchas formas. En este día gris, nublado y ventoso llegó en forma de dos amigos con los que vivíamos cerca en nuestro antiguo piso. Marcin y Dorota llegaron sobre las 13:0(1 PM) y trajeron un gran bote de sopa źurek que Dorota había hecho/ No sabía que no tenía ni idea de lo que iba a hacer para cenar, lo que resolvió el problema.

Antes, sabiendo que iban a venir, fui a Sowas a comprar bollería para acompañar el café que les había preparado. Hacía tiempo que no nos reuníamos para hablar. Tenía muchas ganas de que nos reuniéramos. Nos conocemos desde hace unos 12 años y nuestra amistad empezó cuando yo ayudaba a sus hijos, entonces pequeños, con el inglés. Ahora, los dos niños pequeños son jóvenes adultos que viven y trabajan en Varsovia. 

Nos sentamos y hablamos durante unas 2 horas antes de que tuvieran que irse para alimentar a su hijo menor que vive en casa.

Y ahora....reality.

Polonia da marcha atrás en su promesa de abandonar el carbón para 2030

En un giro de 180 grados, la ministra polaca de Clima y Medio Ambiente, Anna Moskwa, ha declarado que Polonia no tiene previsto eliminar el carbón hasta 2049.

Sus comentarios se produjeron horas después de que su gobierno firmara en la COP26 el compromiso de abandonar el carbón para 2030. 

"Cuando la tinta de su firma ni siquiera se ha secado en el compromiso de eliminación del carbón para 2030 en la COP26, la ministra polaca Anna Moskwa ha puesto de manifiesto que no se puede confiar en que su gobierno firme una postal, y mucho menos un compromiso responsable en materia de clima", declaró Kathrin Gutmann, directora de la campaña Europe Beyond Coal.

El país ha optado por "aislarse públicamente, insistiendo en un calendario en el que tiene que hacer esfuerzos extraordinarios para mantener el carbón vivo hasta 2049, dada la nefasta economía del carbón en Europa", añadió Gutmann.

Meeting

I had a nice meeting with Joanna early this morning at her house near Solacki park. She will accompany me to the funeral of Zbyszek on Tuesday. She has known him since she was a little girl. Her grandfather was friends with Zbyszak's mother. Our meeting lasts for an hour and by the time I get home, Joan is ready to get out of bed. It works out pretty well.

The death of a pregnant Polish woman was a topic of discussion for us. She could still be alive if it were not for a near-total ban on terminating pregnancies with fetal defects. It was the most frequent reason used in cases for legal abortions.

She was a 30-year old woman who died of septic shock while the doctors waited for the unborn baby's heart to stop beating.

Miałem dziś wczesnym rankiem miłe spotkanie z Joanną w jej domu przy parku Solackiego. Będzie mi towarzyszyła na pogrzebie Zbyszka we wtorek. Zna go od małego. Jej dziadek przyjaźnił się z matką Zbyszaka. Nasze spotkanie trwa godzinę, a kiedy wracam do domu, Joanna jest już gotowa, żeby wstać z łóżka. To działa całkiem dobrze.

Tematem naszej dyskusji była śmierć ciężarnej Polki. Mogłaby jeszcze żyć, gdyby nie prawie całkowity zakaz przerywania ciąży z wadami płodu. Był to najczęstszy powód podawany w sprawach o legalną aborcję.

Była to 30-letnia kobieta, która zmarła na wstrząs septyczny, gdy lekarze czekali, aż serce nienarodzonego dziecka przestanie bić.

He tenido un agradable encuentro con Joanna esta mañana temprano en su casa, cerca del parque Solacki. Me acompañará al funeral de Zbyszek el martes. Lo conoce desde que era una niña. Su abuelo era amigo de la madre de Zbyszak. Nuestro encuentro dura una hora y, cuando llego a casa, Joan está lista para salir de la cama. Funciona bastante bien.

La muerte de una mujer polaca embarazada fue un tema de discusión para nosotros. Podría seguir viva si no fuera por la prohibición casi total de interrumpir los embarazos con defectos fetales. Era la razón más frecuente que se esgrimía en los casos de abortos legales.

Era una mujer de 30 años que murió de un shock séptico mientras los médicos esperaban a que el corazón del feto dejara de latir.

Pictures

Another day like yesterday, gray, cloud-covered, windy, and raining. Nevertheless, I had to go to Panorama to buy bread, a can of chopped tomatoes, and 100 gr of chorizo for tonight's dinner. I took Joan with me, just to get her out of the flat for a little while. Now she is watching a movie.

Today, I hung a few more pictures up on a small wall by the kitchen. This time, I am only putting pictures on 2 walls. If we should ever move again, only 2 walls would need painting, not the whole flat like before.

It wasn't easy picking which pictures would go up because I have so many. In the end, I chose my grandfather Kazmierczak's family, a picture of them at the Polish Club meeting in Posen, Illinois where they lived, and a picture of my grandfather's oldest brother's family. I still have 3 sides of bookcases to put up others which I will have to choose.

Kolejny dzień jak wczoraj, szary, pochmurny, wietrzny i deszczowy. Mimo to musiałem pojechać do Panoramy, żeby kupić chleb, puszkę pokrojonych pomidorów i 100 gr chorizo na dzisiejszą kolację.

Wziąłem ze sobą Joannę, żeby wyrwać ją na chwilę z mieszkania. Teraz ogląda film.

Dzisiaj powiesiłem jeszcze kilka obrazów na małej ścianie przy kuchni. Tym razem umieszczam obrazy tylko na dwóch ścianach. Gdybyśmy mieli się kiedyś znowu przeprowadzić, to tylko 2 ściany trzeba będzie pomalować, a nie całe mieszkanie jak poprzednio.

Nie było łatwo wybrać, które obrazy pójdą w górę, bo mam ich tak dużo. W końcu wybrałam moją mamę, 6 dzieci mojego pradziadka Kaźmierczaka, rodzinę mojego dziadka Kaźmierczaka, zdjęcie ich na spotkaniu Klubu Polskiego w Posen, Illinois, gdzie mieszkali, oraz zdjęcie rodziny najstarszego brata mojego dziadka. Mam jeszcze 3 strony regałów na książki do postawienia inne, które będę musiał wybrać.

Otro día como el de ayer, gris, nublado, con viento y lluvia. Sin embargo, tuve que ir a Panorama a comprar pan, una lata de tomate picado y 100 gr de chorizo para la cena de esta noche. Me he llevado a Juana, para que saliera un rato del piso. Ahora está viendo una película.

Hoy he colgado algunos cuadros más en una pequeña pared junto a la cocina. Esta vez, sólo voy a poner cuadros en dos paredes. Si nos volvemos a mudar, sólo habrá que pintar dos paredes, no todo el piso como antes.

No ha sido fácil elegir los cuadros que se pondrán porque tengo muchos. Al final, elegí a mi madre, los 6 hijos de mi bisabuelo Kazmierczak, la familia de mi abuelo Kazmierczak, una foto de ellos en la reunión del Club Polaco en Posen, Illinois, donde vivían, y una foto de la familia del hermano mayor de mi abuelo. Todavía me quedan 3 lados de librerías por poner otros que tendré que elegir.